Regl İken Hangi Dua Okunur? – Sorgulayan Bir Bakışla Eleştirel Bir İnceleme
Merhaba dostlar — bugün gündemimiz biraz hassas, ama bu hassaslığı konuşmayı hak eden bir konu: regl dönemindeyken dua okunur mu, okunabilecek dualar hangileri, bu konudaki tartışmalar ne kadar haklı? Samimi bir sohbet havasında, hem İslami hükümlere hem kültürel algıya dair eleştirel bir bakış atalım.
Regl (Hayız) ve Dua: Temel Bilgiler
İslam fıkhında regl (hayız) dönemindeki kadının bazı ibadetlerden muaf olduğu bilinen bir gerçek: namaz kılamaz, oruç tutamaz, bazı mezheplere göre Kur’ân‑ı Kerîm’e dokunamaz veya onu okuyamaz. ([Vikipedi][1])
Ancak dua ve zikir — yani Allah’a yönelme, niyaz etme — konusunda farklı görüşler var. Birçok fetva ve çağdaş İslami kaynak, adetliyken dua etmenin, zikir yapmanın, salavat getirmenin caiz olduğunu söylüyor. ([Fiqh Islamonlone][2])
Örneğin, bir kanaate göre regl dönemindeki kadınlar — namaz ve oruç gibi fiili ibadetlerden uzak dursa da — “dua, istiğfar, zikir, Allah’ın isimlerini anmak, selavat getirmek” gibi manevi ibadetlerle Rabb’ine yönelerek ruhani bağlarını sürdürebilir. ([Bayan Al Quran Academy][3])
Hangi Dua(lar)? – Söylenenler, Tavsiyeler ve Belirsizlikler
Eğer regl dönemindeyseniz ve dua etmek istiyorsanız, geleneksel olarak önerilen dualar daha çok genel dua, istiğfar, zikir ve salavat gibi ibadetler. Örneğin “Rabbena atına fid‑dünya haseneten ve fil‑âhireti haseneten…” gibi dualar — dua niyetiyle, zikir niyetiyle — okunabiliyor. ([Fiqh Islamonlone][2])
Fakat spesifik olarak “adetliyken okunacak özel dua var mı?” sorusu belirsiz. Dini kaynaklarda bu konuda net, evrensel kabul görmüş özel bir duanın adından çok “dua ve zikir serbesttir” genel ifadesi yer alıyor. Bazı görüşlerde Kur’ân‑ı Kerîm’den ezberden dualar okunabileceği belirtiliyor; ancak Kitap’a dokunmak, Mushaf’a el sürmek konusunda ihtiyatlı olunması tavsiye ediliyor. ([İslamweb][4])
Yani: “Regl iken bu dua okunmalı” gibi kesinlikle dayatılmış bir dua, İslam literatüründe net değil. Daha ziyade “zikir‑dua‑salavat ile Allah’la temas kurmak” genel olarak kabul görmüş olan.
Eleştirel Bakış: Neden Bu Konuda Netlik Yok?
1. Mezhep ve Farklı Klasik Görüşler
Farklı İslam mezheplerinin ve fıkıh kitaplarının konuyu yorumlama biçimi değişiyor. Bazıları Kur’ân okumasını tamamen yasak görürken bazıları hafifletilmiş kuralları savunuyor. ([Islam-QA][5]) Bu da “hangi dua okunur” sorusuna net, evrensel bir cevap vermeyi zorlaştırıyor.
2. Modern Uygulamalarda Tepkisellik ve Tabular
Bazı topluluklarda regl hâli hâlâ medikal veya toplumsal bir “temizlik / kirlik” algısıyla iç içe — bu da kadınların bu dönemde ruhani hayattan uzak tutulmasına yol açabiliyor. Bu durum, aslında dini hükümlerin değil ama kültürel önyargıların gücünü gösteriyor.
3. Duaların Amacı mı, Formu mu Önemli?
Çoğu fıkıh yorumu “niyet ve dua-zikir” üzerine yoğunlaşsa da, bazı yorumcular “Kur’ân’dan âyet okumak” veya “Mushaf’a dokunmak” gibi konularda sınırlamalar getiriyor. ([Sorularla İslamiyet][6]) Bu da ruhani ve manevi ihtiyaçla, mezhepsel kurallar arasında çelişki doğurabiliyor.
Dolayısıyla — “regl iken okunacak dua” gibi kesinlikler, aslında çoğu zaman yorum kaymasına mahkûm.
Tartışmalı Sorular: Neden Kadınlar Regl Döneminde Ruhen Sınırlansın?
Dua/zikr gibi manevi iletişim neden fiili ibadetlerle aynı kefeye konulsun? İbadet ve dua arasındaki bu ayrım, kadınların manevi dünyasını sınırlayan bir engel değil mi?
Eğer niyet ve samimiyet önemliyse, regl döneminde dua etmek neden bazılarına göre “eksik hâl”? Bu yaklaşım, kadının ruhani yaşamının biyolojik sürece kurban edilmesi değil mi?
Günümüzde birçok kadın — eğitim, sosyal yaşam, ruhsal arayış — regl döneminde bile manevi kalmak istiyor. Onların bu ihtiyacı, klasik yorumların ötesinde haklı sayılmaz mı?
Kendi Görüşüm: Dua — Reglde de Hakkımız
Benim kanaatim şu: Dua — Allah’la içsel bağ kurmak — yalnızca ritüel ibadetlerle sınırlı değil; kalp, zihin ve niyetle yapılan her yöneliş değerlidir. Regl dönemi, kadını manevi hayattan koparmak için biyolojik bir bahane olmamalı. Eğer kadın dua, zikir, salavat ile huzur bulmak istiyorsa — bu, onun inancı, niyeti ve Allah ile ilişkisiyle ilgilidir.
Bu yüzden, “regl iken hangi dua okunur?” sorusuna verilecek en gerçekçi cevap: İstediğiniz dua, zikir ya da salavat — içtenlikle, samimiyetle okunan herhangi bir dua. Spesifik bir dua değil; samimiyet ve kalp halidir önemli olan.
Harekete Geçmek İçin Provokatif Bir Davet
Peki siz ne düşünüyorsunuz? Regl döneminde dua ve zikir nasıl algılanmalı? Manevi ihtiyaçlarımız biyolojik süreçlerle sınırlandırılmalı mı? Ya da bu sınırlar, kadının ruhsal ve toplumsal haklarını kısıtlayan geleneksel bariyerler mi? Yorumlarda tartışalım — belki farklı perspektiflerle anlayışımızı genişletiriz.
[1]: “Menstruation in Islam”
[2]: “Women Making Dhikr and Du`aa’ During Menstruation – Fiqh”
[3]: “What is allowed during Period/Menstruation In Islam – Rulings of Duas …”
[4]: “Reciting the Quran and Making Duaa’ while in Menses”
[5]: “Dos and Don’ts during Menstruation – Islam Question & Answer”
[6]: “Kadınlar regilken, yani adetliyken (adet / hayız döneminde) dua …”